BAUKY LUINSTRA - OUDEBILDTDIJK (WESTHOEK)
Eén brok dynamiek. Of is het dynamiet? Beide zijn van toepassing op Bauky Luinstra. Ze telt 72 lentes ("O nee, ik ben al 73”), maar heeft de energie van een jonge meid. Ik kom haar tegen als ik foto's maak van de repetities bij het openluchtspel De Golf van Onrust. Daar is ze koffiejuffrouw, lacht ze. Koffiejuffrouw???
SERIE PORTRETTEN IN WOORD & BEELD DOOR ELLEN FLORIS
Beter gezegd: ze is een spin in het web, een manusje-van-alles, een echte regelaar. En, last but not least, ze heeft de liedjes geschreven voor het stuk. “Toen ze voor het eerst gezongen werden kreeg ik kippenvel”, vertelt ze, nog steeds een beetje ontroerd doordat haar liedjes hun weg naar buiten hebben gevonden. Bauky schrijft veel en graag, vooral in de vorm van gedichten. Daarmee is ze begonnen toen haar man Loo was overleden, in april 2014. Ze waren beiden net een jaar met pensioen, zaten op dansles, maakten lange reizen, deden leuke dingen waar ze eerder niet aan toe kwamen, toen het noodlot toesloeg. Loo kreeg darmkanker. Negen maanden later overleed hij. “We zijn altijd blijven dansen. Drie weken op, één week af, dan had ie chemo.”.
Na zijn dood is Bauky haar gevoelens van zich af gaan schrijven. “De woorden komen gewoon bovendrijven“, zegt ze. Sinds ze twaalf jaar geleden een cursus Bildts heeft gevolgd (ze kreeg privéles van haar overbuurman Sytze Buwalda) schrijft ze haar gedichten in het Bildts. Inmiddels heeft ze diverse vertalingen en publicaties op haar naam staan. Zo heeft ze bijvoorbeeld meegewerkt aan de vertaling van De Klaine Prîns. Maar het aller-, allertrotst is ze op Babbelegúchys, een bundel met meer dan vijftig kindergedichten van haar hand. “Babbelewát?” Wat een tongbreker: met de grootste moeite lukt het me om het woord uit te spreken. Aan de keukentafel leest ze een gedichtje voor. Ze fluistert, zet grote ogen op, vertelt over de feestvarkentjes Karbo en Naadsy. Pikant detail: Bauky heeft zich laten inspireren door de varkentjes van slagerij Bijlsma. De enige varkentjes van de slager die niet als karbonaadjes zijn geëindigd.
Bauky is jarenlang leerkracht geweest. Begin jaren ‘70 begon ze als kleuterjuf. Toen in 1985 de kleuterschool werd ondergebracht bij de basisschool, verhuisde ze met haar kleuters naar de Westhoekschool aan de Oudebildtdijk. Hier kreeg ze ook de groepen 3 en 4 onder haar hoede. Juf Bauky, wie kent haar niet? Zelf woont ze pal naast de school in een prachtig vrijstaand huis, dat rond 1900 is gebouwd. Het valt direct op door de entree: een door houtgesneden ornamenten versierd portiek. “Iedereen denkt dat dit bij het huis hoort, maar Loo heeft dit zelf gemaakt toen we hier in 1979 kwamen wonen”. Bauky komt oorspronkelijk uit St.-Jacobiparochie. Ze groeide er op met Aukje, haar oudere zus. Aukje en Baukje, beiden naar hun beppen vernoemd. Zelf heeft ze twee zoons, Dennis en Martin en is ze bep van een meisjestweeling van ruim een jaar. Apetrots laat ze een filmpje zien, twee kleine boefjes die het uitkraaien van plezier.
Terug naar haar ‘dânsende pin', zoals ze het zelf noemt. Die gaat ze na het openluchtspektakel weer oppakken. Schrijven over de natuur. Over het Bildt. En dansen, dat doet ze zelf ook. Net als zingen. En toneelspelen, ook dat vindt ze heerlijk. Maar de dagen zijn te kort, het leven gaat te snel, ze moet keuzes maken. En nu helemaal, nu ze overspoeld wordt door die ene grote Golf van Onrust. Lachend: "Ik ben een brokje onrust.” Een brokje? Zeg maar gerust een brok dynamiet. Of was het nou dynamiek?
