In het fruit
De eerste ‘dunners’
We kijken achter de schermen bij het bijzondere bedrijf van Dirk en Griet de Groot in Sint-Jabik. Ze zijn de laatste beroepsmatige fruittelers in een lange traditie van fruitteelt op het Bildt. In een aantal afleveringen brengen we de eigenaren, de medewerkers, biodiversiteit en de toekomst in beeld.
In de winter wordt er gesnoeid en na de bloesem komen al snel de vruchten tevoorschijn. Om bij de oogst te zorgen voor het gewenste formaat moet er uitgedund worden. Vanwege het klimaat is dat op het Bildt later dan in de rest van het land. Daar staat tegenover dat er nauwelijks sprake van vorstschade is op het jonge fruit en er nog geleverd kan worden als telers elders de oogst al de deur uit hebben.
De eerste ‘dunners’ zijn dit jaar Jellie en Renate. We hebben afgesproken voor een gesprek tijdens het werk, maar vind ze maar eens. Praktisch oog in oog met een ree, bijna struikelend over een haas, maar geen Renate en Jellie. De instructie van Dirk was om op de uitstekende sporten van de ladders onder de bomen te letten en zo lukt het. Tijdens het dunnen vertellen ze over hun plezier bij het werken in het fruit. De vrijheid, buiten werken, de collega’s en de gemoedelijke sfeer maakt dat ze allebei graag, voor respectievelijk het 22ste en 25ste jaar, aan een nieuw seizoen beginnen. Tijdens de koffiepauze schuiven ook Griet en Dirk aan. Het is een zoete inval. Zoon Harm werkt vandaag en ook dochter Janke, met aanhang, komt even om het hoekje kijken. Er wordt met warmte gesproken over het gemêleerde gezelschap dat hier werkt. De groep noemt zich de Hoffysingers, zoals ze de kinderen vroeger noemden die stiekem het fruit van de bomen jatten.
Het zal geen week meer duren en dan komt een groot deel van de Hoffysingers weer tevoorschijn om mee te ‘dunnen'. Het is een mooie ploeg van jong en oud en in allerlei soorten, vinden ook Griet en Dirk, maar de ploeg is ook kwetsbaar. Sommigen worden ouder en anderen willen meer en langer werken dan Griet en Dirk hun kunnen bieden. In september, oogsttijd, zal de groep op z'n grootst zijn. Ze hadden lang vaste medewerkers uit Polen en Bulgarije. Het kwam zelfs voor dat Dirk en Griet een tijdje bij hun kinderen introkken om hun eigen huis tijdens de oogst aan deze medewerkers aan te bieden. Sommigen van hen hebben inmiddels ander werk, ook in hun eigen land. Renate en Jellie hebben nog wel wat uitdunwerk te doen de komende tijd. Ze zijn enthousiaste ambassadeurs voor het werken in het fruit maar mensen moeten het ook niet te romantisch zien, zeggen ze, want het is best zwaar werk. Zeker tijdens de oogst. Zij werken dan achter de groep aan om de laatste vruchten mee te nemen. Dat betekent vaak ook dat ze op ladders moeten werken, want aan de hoogste takken blijft vaak het meeste hangen. Griet en Dirk zouden graag de groep medewerkers tijdens de oogst willen uitbreiden. Het is werken in een mooie sfeer en in een prachtig decor maar het is ook hard werken.