Theaterkonsert Gedinke en Foorútsien ontroert en stimt tot nadinken
Gooitsen Eenling
Op 29 en 30 april waar d’r in de Kerk tussen de Diken te Nij Altoenae ‘n bisonder theaterkonsert. ’t Projekt Gedinke en Foorútsien is twee jaar leden in gang set deur brassband Blaast de Bazuin te Ouwe- en Nije-Dyk. ’t Sou ’n theatrale koiertocht worre fan de oorlog út ’t ferleden, bij hedendaagse konflikten lâns, útaindlik na de befrijding en de frijhyd. ’t Koronafirus sorgde d’rfoor dat de plannen hyltyd bijsteld worre mosten. Maar op 29 en 30 april 2022 waar ’t dan aindlik soafeer en ’t risseltaat mocht d’r weze: fier keer is ’t theaterkonsert, de úteandlike form die ’t projekt kreeg, útfoerd foor ’n folle kerk die ’t na ôfloop heel poasityf reageerden. ’t Geheel ston onder laiding fan Gooitsen Eenling, foormalig onderwizer an de skoal in Nij Altoenae. Tegaar met him werkten d’r soa ‘n 80 mînsen met an dut projekt.
’t Konsert begon met fredige netuurgeluden; feugeltys floaten, kikkers kwaakten maar soa nou en dan hoorden je wel onhailspellende ontploffings. Dan set brassband Blaast de Bazuin, onder laiding fan Piet Visser, 'Elegy' in. ’n Draigend mezykstik dat de oorlog met alle geweld ferbeeldt. ’t Publyk skrok hier en der fan de geluden fan bombarderende flygtugen en sirenes die ’t loeiden. Soa worde de oorlog sterk delset, ok omdat de aktualiteit de klanken ekstra inhoud gâf.
De sfeerfolle mezyk worde hyltyd ônderbroken deur sênes die’t de oorlog foelber maakten; getugen fan ’n bombardemint, ’n jonge fan wie’t de ouweloi wegfoerd worden, maar ok ’t ferhaal over de historise razzia an Ouwe-Dyk maakten diepe indruk. De opkomst fan koaningin Wilhelmina, die’t twee keer ’n historise toespraak houde, lokte poasitive reaksys út. De hele kerk worde brúkt en d’r worden ferskaidene middels inset soa as teneel, poëzy en filmbeelden met ferhalen fan froeger en nou.
Fia fluchtelingen, die’t hur indrukwekkende ferhaal fertelden over werom en hoe’t se flucht waren, worde d’r ’n sêne speuld bij ’n dichte slagboom. At de freemdelingen hur pas útaindlik sien late kinne, mâge se ’t lând wel in maar worre dan eerst nag swaar fernederd deur de militêren die’t de grîns bewake. At de fluchtelingen in hur ondergoed en met ’n deken om met hur rûg na de mînsen staan en de indringende mezyk fan Schindlers’ List, geweldig fertolkt deur sellist Jan Ype Nota, klinkt dan is ’t doadstil in de kerk en feegt men hier en der ’n traan fort.
’t Koor, dat op piano prachtig begelaid worde deur Johan Leistra, song fersys die’t toepaslik de sfeer weergâven. ’t Troastrike koraal 'Bliif bij mij Heer' maakte indruk en ’t koor besloat útaindlik met de titelsong: 'Het lied van de vrijheid' (Canto libre).
Na ’t indrukwekkende middenpart op na de frijhyd die ’t deur koaningin Wilhelmina ankondigd worde en deur ’t orkest feestlik fierd worde met 'Brand new day.' Fredespepiertsys dwarrelden út ‘n ‘flygtúg’ omdel de kerksaal in. De ouwe koaningin gâf út ’t hiernamaals weg nag ’n boadskip met an hur folk: wees waaksem en striid foor de frijhyd want dat is ’n kostber goed. ’n Prachtig gedicht fan Janny Lautenbag liet ’t publyk nag even nadinke over de simpele maar onmisbere frijheden fan na de oorlog.
En doe kon 't feest beginne: achter 't mezyk an na de tint naast de kerk wer't Jan de Vries foor deuze gelegenhyd 'n Bildts nummer song over de oorlog, maar fooral ok over de frijhyd. Hij worde in dut nummer bijstaan deur 'n nije besetting fan 't froegere orkest de Jolly Pipers. Sij speulden derna evergreens as 'Que sera sera' en 'We‘ll meet again.' De toeskouwers konnen onder 't genot fan koffy, thee en oorlogstaart nag even naprate en dat gebeurde ok folop. Brassband Blaast de Bazuin kin met alle metwerkers weromsien op 'n indrukwekkend en sinfol projekt.