Nijjaar
Ik wou graag dat 2022 ’m niet anslút bij de forige twee jaren. Sij liepen over fan onsekerhyd en ondúdlikhyd. Ik wil ’n jaar met frijhyd, in frijhyd, frij fan ferplichtings en frij fan herinnerings an tiden dat geluk fanselssprekend waar, dat je wisten wer’t je an toe waren en ik wou graag ’n jaar sonder ’n swarte deken die’t over ’n bêd roazen daalt en ’t licht blokkeert as bij ’n sonsferdústering, at ’t mâg.
Ik wou graag ’n jaar der't ik ’t woord liefde faker in hoor as in de ôflopene twaalf maanden. Lief, lilk, ’t ferskil is dúdlik.
Ik wîns frijhyd foor alle folkeren die’t onderdrukt worre deur narsistise loi, egoïsten fan ’e puurste soort. Ik steun gyn ik-mînsen en bin op ’e hând fan ’e wij-mînsen. Metnander is beter as tunnander.
Ik wou graag ’n jaar met minder spanning of nag beter: sonder spanning. Ik wou graag dat ’e kommende 52 weken hur gedrage as ’n ilestiky dat rúm om ’e pols hangt en asjeblyft gyn ferfelende tillefoantsys en meeltsys en gyn akelige brieven en ândere poststikken. Rust is belangryk.
Ik wou wel weer ’s ’n Stannemet fiere met lachende mînsen in ’e sweef en blije kines die’t in ’n súkkerspin happe en dat wy in ’e son sitte op ’n gesellig terras met ’n biertsy of ’n bakky koffy in ’t mooiste rúwtsy dat ’r bestaat en dan met drie groate skeppen súkker, maar de doktersassistint het mij ferteld dat dat niet kin; ik leef súkkerfrij.
Ik wou wel weer ’s frij fan angst weze, want angst maakt mij ’t bangst fan ôns buurtsy en dat ’e lammen sonder stok lope en hur hoed tippe at ik hur tref in ’e laan fan ’t leven, want dêr is ’t beter koieren as op ’n doadlopende dyk.
Ik wou graag dat sike mînsen beter worre en dat fuurwerk ferboaden is soadat honnen en katten niet skrikke, maar noflik in ’e korf lêge of in ’n kreas rondsy op ’n loie stoel.
Ik wou graag ’n wereld sonder binde, sonder intoalerânsy, sonder ’n lange rij foor kassa fier, maar met ’n útsicht op ’n waaie met ’n bitsy mist op ’n winteroffen.
Ik wou wel ’n jaar sonder overstromings en sonder stormska, maar met wêrmte fan ’e son of fan ’n dikke deken of ’n gesellig knapperend houtfuur in ’e openhaard of fan gewoan woorden die’t je hore of leze, op ’e radio of tillefisy en in ’n krant of ’n goed boek dat je kocht hewwe in ’n boekhannel die’t gewoan open is, der’t je gewoan hine gaan kinne en niet allenig op ôfspraak.
Ik bin toe an ’n jaar sonder kroana, sonder môndkappys, priklekasys en deltafarianten en ik bin fral toe an ’n tiid sonder overlêg met ’e adfekaat en ’e bedriifsdokter en ’e psycholoog en ik wou ok graag ’n wereld sonder lilke mînsen die’t niet wete werom’t se lilk binne, sonder mînsen die’t ’e klimtoan ferkeerd sêge, sonder útsonderings.
Ik wou wel ’n jaar der’t blijhyd de boventoan in foert en dat elkeneen krekt soa blij is as Femke Kok doe’t sij foor ’t eerst de 500 meter ônder de 37 tellen reed en ik wou ok och soa graag wel weer ’s geniete fan ’n mooie, rooie sonsôndergang. Meer niet.
Douwe Zwart