Opvoering van 'De Sonde Van Haitze Holwerda' tijdens de boekpresentatie. v.l.n.r. Alfred Miedema, Foppe de Lang, Thomas Keizer, Tjerk Bosje en Baukje van der Meer
Opvoering van 'De Sonde Van Haitze Holwerda' tijdens de boekpresentatie. v.l.n.r. Alfred Miedema, Foppe de Lang, Thomas Keizer, Tjerk Bosje en Baukje van der Meer Marinus Schaap

Bijzondere boekpresentatie van De sonde fan Haitze Holwerda

Cultuur

Ulbe van Houten was vrijdag 24 september 2021 letterlijk even terug op ‘zijn’ school!
De kleinzoon van de naamgever van de Christelijke school voor Voortgezet Onderwijs in St.-Annaparochie kreeg daar als eerste de Bildtse vertaling van het bekendste boek van Ulbe van Houten, “De sonde fan Haitze Holwerda” uitgereikt. Nadat enkele fragmenten van het gelijknamige toneelstuk op de planken werd gebracht, werd het eerste boek uitgereikt door schrijver/vertaler Sytse Buwalda. Omrop Fryslân en NOS besteden er ook aandacht aan:
Friese klassieker vertaald: boer Haitze Holwerda spreekt nu ook Bildts - https://nos.nl/r/180955

Hink van Houten, zoon van Ulbe van Houten hield een bijzonder dankwoord in het Bildts. Hierbij zijn verhaal!

Ulbe van Houten en ’t Bildts

Lessen waar ik, Hink van Houten, seun fan Ulbe van Houten, werom op ’t Bildt. In de Campus Middelsee worde ‘t boek fan ôns hait “De sonde fan Haitze Holwerda” presinteerd. Wij  hewwe as femily Van Houten Sytse Buwalda bedankt foor syn fertaling. Sels hew ik der wat ferteld over ôns hait en ’t Bildts.   ‘t Kommende jaar, op 1 maai 2022, is ’t hondert jaar leden dat ôns hait út de bus stapte in St.-Anne. ‘t Bildt en de Bildtse taal waren nij foor him. Hij saai der sels over: “In feroaring dy’t doe foar my hast like grut wie as in emigraasje nei Kanada”. De dan krekt achttynjarige kwekeling Ulbe gaat fan start as meester Van Houten an de Slotskoal. Hij krijt klas 2 en 3. Al na drie weken krijt hij kunde an ‘n Bildts maisy, Sieuwke Lep. Na ‘n fytstochy wort ‘t stel ferliefd en na ‘n lange ferkering trouwe se. D’r komme fijf kines. Mim en de kines prate Bildts en hait Frys. De jonge meester hoort overal Bildts om him hine, in syn kosthuus, bij syn skoanfemily, op skoal, op de fainteferening en in ‘e buurt. As Fries is de dan sesentwintigjarige meester posityf over de Bildtse taal. Dat blykt bijgelyks út ’n stikky, dat ôns hait skriift in ‘t Friesch Dagblad fan april 1931. Naast ‘t praten perbeert hij Bilkerts an te sporen om Bildts te skriven.  Hait is 31 jaar at hij an “De sûnde fan Haitze Holwerda” begint. In deuze roman laat hij de Bilkerts Bildts prate, dat waar unyk. Der sait Sytse Buwalda ‘t folgende fan: “D’r worde in die tiid amper Bildts skreven, laat staan in ’n Frystalig boek.” In ândere korte ferhalen doet ôns hait dat ok: “Ik woe de natuurlikens fan ‘t Bildts sprekken kar jaan”. Hij had na de eerste druk fan “De Sûnde” briefwisseling met ferskillende mînsen over de kwaliteit fan de teksten in ‘t Bildts.  Ok maakte hij dankber gebrúk fan de adfizen fan Hotze Buwalda. Die werkte bij de Fryske Akademy en wist feul fan ‘t Bildt en ‘t Bildts. ’t Is al weer ’n hut later at ôns hait regelmatig in ‘t kerkeblâd “Contact” skriift. In ‘n anthoesjast stik het hij ‘t over ‘t fait dat foor ‘t eerst in de kerk ‘n paar gesangen songen worde in ‘t Bildts:  “Der soe in dichter wêze moatte, dy’t de Bildtse tael folslein bihearske en dy’t boppedat niget hat oan it fertalen fan geastelike lieten, in man mei in dream en in ideaal.” Hait houde ok fan mooie útspraken in ‘t Bildts.  In “Contact” haalt hij ‘n Bilkert an die’t pessimistys is over de toekomst fan syn Ouwe-syl met de woorden: “’t Dorp gaat doad en dat knaut mij an ‘e bonken”.  Dut slút ok arig an bij ‘n útspraak fan Beert Kuiken in “De Sûnde”: “Wij sêge soa’t wij dinke, der binne wij op ‘t lest Bilkerts foor”.  Ik most fan ôns hait goed Bildts brúkke. Ik froeg him na de ôfdroogdoek en hij: “Hjir is de skutteldoek, dat is mooier Bildts.” In ferskillende útlatings sprak hait de hoop út dat de emansipasy en erkinning fan ’t Frys ok ‘n positive útwerking krije mâg op ‘t Bildts. Hij is altyd op ‘t Bildt bleven te weunen en worde der in 1974 begroeven. Met Beert Kuiken út “De Sûnde” kin hait sêge: “’n Krassen-een die’t mij hier weg krijt”.  (Hink van Houten)